نوید شاهد استان مرکزی،روستای «هزاوه» زادگاه امیرکبیر در ۱۸ کیلومتری غرب اراک واقع شده است که به جهت برخورداری از قدمتی که به قرن پنجم هجری باز میگردد، مجموعهای از جاذبههای تاریخی، مذهبی و طبیعی است. این روستا با جمعیتی حدود ۱۵۰۰ نفر در بافتی کوهستانی پلکانی واقع شده است و به واسطه این جغرافیای خاص شغل غالب مردمان این دیار کشاورزی است و میتوان آوازه انگور و شیره و باسلق هزاوه را در نقاط مختلف کشور شنید. شغل مردان این دیار کشاورزی و دامپروری است و عدهای از زنان نیز علاوه بر کمک به مردان، جهت امرار معاش خانواده به بافت فرش و گلیم میپردازند.
تعدادی از جوانان این روستا به شهر مهاجرت کرده و عدهای هم در حال مهاجرتاند و معلوم نیست در زمستان آینده چند جوان در این روستای کهن باقی مانده باشد. سرمازدگی باغهای انگور در سال گذشته باعث شد که محصولی وجود نداشته باشد تا شیره و باسلق و ترخینه ای تولید شده و فروخته شود و همین امر اوضاع معاش خانوادههای این روستا را تنگ کرده و زمستان سخت و سنگینی را برای اکثر خانوادههای این روستا رقم زده است.
شهید جعفر آبایی: پنجم اردیبهشت 1335، در روستای هزاره از توابع شهرستان اراک به دنیا آمد. پدرش صفرعلی، کشاورزی می کرد و مادرش عشرت نام داشت. تا پایان دوره راهنمایی درس خواند. کارگر کارخانه ماشین سازی بود. سال ازدواج کرد و صاحب دو دختر شد. از سوی بسیج در جبهه حضور یافت. شانزدهم تیر 1365، در مهران توسط نیروهای عراقی بر اثر اصابت ترکش خمپاره به گردن و پیشانی، شهید شد. مدفن او در گلزار شهدای شهرستان زادگاهش واقع است.
شهید اصغر الله وردی: یکم خرداد 1346، در روستای هزاره از توابع شهرستان اراک به دنیا آمد. پدرش علی اکبر، کشاورزی می کرد و مادرش فاطمه نام داشت. تا چهارم ابتدایی درس خواند. او نیز کشاورز بود. به عنوان پاسدار وظیفه در جبهه حضور یافت و در کردستان هنگام درگیری با نیروهای عراقی بر اثر اصابت ترکش به پهلو و سر، مجروح شد. بیست و پنجم خرداد 1366، در بیمارستان های تبریز بر اثر عوارض ناشی از آن به شهادت رسید. مزار او در زادگاهش واقع است.
شهید حسین امیری: یکم آذر 1338 ، در روستای هزاوه از توابع شهرستان اراک به دنیا آمد. پدرش عباس، کشاورزی می کرد و مادرش زهرا نام داشت. تا پایان دوره راهنمایی درس خواند. کارگر بود، از سوی بسیج در جبهه حضور یافت. هفتم مرداد1361، در پاسگاه زید عراق به شهادت رسید. پیکرش مدت ها در منطقه بر جا ماند و هفتم اسفند 1373 ، پس از تفحص در گلزار شهدای شهر اراک به خاک سپرده شد.
شهید محمد خان محمدی هزاوه : دوازدهم بهمن 1317 ، در روستای هزاره از توابع شهرستان اراک به دنیا آمد. پدرش الله مراد و مادرش شهر بانو نام داشت. تا پایان دوره ابتدایی درس خواند. ازدواج کرد و صاحب چهار پسر شد. به عنوان درجه دار ارتش و با سمت فرمانده گردان در جبهه حضور یافت و به اسارت نیروهای عراقی درآمد. بیست و ششم مهر 1369، در بیمارستان گلستان اهواز بر اثر عوارض ناشی از اسارت به شهادت رسید. مزار او در گلزار شهدای شهرستان زادگاهش قرار دارد.
شهید محسن درودگر هزاوه : یکم خرداد 1346، در روستای هزاره از توابع شهرستان اراک به دنیا آمد. پدرش حسن، کارگری می کرد و مادرش شهر بانو نام داشت. خواندن و نوشتن نمی دانست. چوپان بود. به عنوان پاسدار وظیفه در جبهه حضور یافت. بیست و هفتم دی 1365، در کرخه نور بر اثر اصابت ترکش به سر و صورت، شهید شد. مزار او در زادگاهش واقع است.
شهید احد سجادی : یکم شهریور 1340 ، در روستای هزاره از توابع شهرستان اراک به دنیا آمد. پدرش میرزاعلی آقا، باغدار بود و مادرش فاطمه نام داشت. تا پایان دوره متوسطه در رشته انسانی درس خواند و دیپلم گرفت. کارگر کارخانه واگن سازی بود، سال 1363 ازدواج کرد و صاحب یک دختر شد. پنجم مرداد1365 ، در بمباران هوایی شهرستان زادگاهش بر اثر اصابت ترکش به شهادت رسید. مزارش در گلزار شهدای همان شهرستان واقع است.
شهید سیدعباس سجادی: یکم اردیبهشت 1342 ، در شهرستان اراک به دنیا آمد. پدرش عطاالله، روحانی بود و مادرش زهرا نام داشت. تا چهارم متوسطه در رشته اقتصاد درس خواند. به عنوان پاسدار در جبهه حضور یافت. بیست و پنجم اسفند1363، در جزیره مجنون عراق بر اثر اصابت ترکش خمپاره به سر و سینه، شهید شد. مزار او در گلزار شهدای زادگاهش واقع است.
شهید محسن نادعلی: یکم شهریور 1340، در روستای هزاره از توابع شهرستان اراک به دنیا آمد. پدرش حسین، کشاورزی می کرد و مادرش صفیه نام داشت. تا پایان دوره متوسطه در رشته اقتصاد درس خواند و دیپلم گرفت. به عنوان سرباز ژاندارمری درجبهه حضور یافت. نوزدهم خرداد1363، در کردستان غرق شد و به شهادت رسید. مزار او در زادگاهش واقع است.
شهید علی محمدی هزاوه : سال 1346، در روستای هزاره از توابع شهرستان اراک به دنیا آمد. پدرش حسین، کشاورزی می کرد و مادرش کبرا نام داشت. دانشجوی سال سوم در رشته پزشکی بود، از سوی بسیج در جبهه حضور یافت. بیست و دوم مهر1366، با سمت فرمانده دسته در شلمچه بر اثر اصابت ترکش خمپاره به قلب، شهید شد. مزار او در گلزار شهدای شهرستان زادگاهش واقع است.
منبع: اداره هنری، اسناد و انتشارات بنیاد شهید و امور ایثارگران استان مرکزی