نوید شاهد | فرهنگ ایثار و شهادت

نويد شاهد - ملاک برتری انسان بر سایر موجودات، اندیشه و تفکر اوست و در اندیشۀ او نگرشش به زندگی، مرگ و جاودانگی نهفته است. نگرش مثبت به زندگی، از امتیازات اندیشه های سلیم است و نگرش منفی یا منفی‌گرایی در بخش عمده‌ای، پیامدهای نابهنجاری را به دنبال خواهد داشت و گاه انسان را از مسیر صحیح زندگی به بیراهه‌های گمراهی می‌کشاند.

پژوهش حاضر با هدف مقايسه عملکرد حافظه بازماندگان دفاع مقدس مبتلا به PTSD انجام شده است.

عوارض ناشي از مواجهه با رويدادهاي استرس زا به 200 سال قبل بر مي گردد و با اصطلاحات نوروز جنگ، خستگي جنگ، سندروم قلب تحريك پذير و سرانجام با اصطلاح اختلال پس آسيبي مطرح شد. بعد از جنگ هاي جهاني اوّل و دوم، جنگ كره و جنگ ويتنام و با گذشت تقريباً دو دهه از جنگ تحميلي، شاهد بيماران زيادي از بين رزمندگان و جانبازان علي الخصوص جانبازان اعصاب و روان با تشخيص اختلال پس آسيبي هستيم كه نيازمند تشخيص و درمان درست و توجّه لازم براي بهبودي و دستيابي به عمل كرد شغلي، خانوادگي، و بين فردي مطلوب هستند. اين اختلال هميشه با اختلالات ديگري همراه است كه در بيشتر موارد موجب استتار اختلال اصلي مي گردند. صرف نظر از هر گونه پيچيدگي، تقريباً پانزده درصد از سربازان قديمي جنگ دچار اختلال پس آسيبي مي شوند. به علاوه اعضاي خانواده آنان نيز به لحاظ همزيستي و درگيري با مسائل ناشي از ابتلا، خود دستة ديگري از مراجعين مراكز درماني را تشكيل مي دهند. بنابراين توجّهي جامع در خصوص شكل گيري و درمان اختلال پس آسيبي، اهمّيّت ويژه اي دارد. اين اختلال با علائمي مانند يادآوري ناراحتي برانگيز حادثه به صورت مكرّر، احساس تجديد تجربه، اجتناب مستمر از محرّك هاي مربوط با آسيب و كاهش پاسخ دهي كلّي، و علائم مستمر برانگيختگي فزاينده همراه است. احساس بي كفايتي، عدم احترام به خود، اختلال خواب، كابوس، تنگي نفس شبانه، مستعد تحريك هيجاني بودن، باز گشت به گذشته و يادآوري خاطرات، احساس گناه زنده ماندن، احساس كوتاه بودن آينده و افكار مزاحم بخشي ديگر از تجارب شخص مبتلا هستند. بر اساس رويكردهاي جديد، شكل گيري اين اختلال با مداخله عوامل شناخت و هيجان و تعامل اين عوامل روان شناختي با فيزيوولوژي فرد مبتلا صورت مي گيرد. درمان نيز بر اساس سبب شناسي چند گانه از طريق كار تيمي و با استفاده از دارو، تكنيك هاي روان شناختي از جمله ايجاد رابطة همدلانه، بازسازي شناختي، بازگويي روان شناختي، خانواده درمانيو پيگيري انجام مي شود.

پژوهش حاضر با هدف بررسي ميزان استرس رواني سه نوع جانبازان؛ شاغل، حالت اشتغال و بيكار استان اصفهان در سال 1385 انجام شده است. روش پژوهش توصيفي و از نوع پيمايشي و جامعه ي پژوهش نيز شامل كليه جانبازان استان اصفهان در سال 1385 بوده است. نمونه ي آماري پس از برآورد آماري شامل؛ 15. نفر از جانبازان استان اصفهان بوده كه با روش نمونه گيري خوشه اي، طبقه اي متناسب با حجم و تصادفي ساده از بين جانبازان استان اصفهان انتخاب شده اند. ابزار اندازه گيري داده ها پرسش نامه ي 29 سؤالي سنجش استرس كوپر(Cooper) بوده كه كتي و لام(2...) اعتبار و روايي آن را به ترتيب 91/. و 84/. گزارش نموده اند. داده هاي پژوهش به دو شيوه تحليل توصيفي و استنباطي مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته است. عمده ترين يافته ها به شرح زير مي باشند: 1- F محاسبه شده در سطح مبين وجود تفاوت معنادار بين ميزان استرس رواي جانبازان شاغل، حالت اشتغال و بيكار بوده است. آزمون تعقيبي توكي نشان داد؛ ميزان استرس جانبازان بيكار به طور معناداري از دو گروه جانبازان شاغل و حالت اشتغال بيش تر بوده است. 2- F محاسبه شده در سطح مبين وجود تفاوت معنادار بين ميزان استرس رواني جانبازان؛ شاغل، حالت اشتغال و بيكار بر اساس نوع معلوليت آن ها نبوده است. 3- بررسي ميانگين استرس رواني سه گروه جانبازان؛ شاغل، حالت اشتغال و بيكار بر اساس ميزان معلوليت آن ها بيان گر آن بوده كه بيش ترين ميزان استرس در جانبازان حالت اشتغال بوده است. 4- كم ترين ميزان استرس در جانبازان شاغل به دست آمده است. 5- معلوليت بالا در صورت عدم اشتغال مي تواند منبع موثري براي استرس جانبازان باشد، در حالي كه اشتغال مي تواند تاثير فوق را در حد قابل توجهي كاسته و از بروز حالت هاي استرس ي جلوگيري نمايد.

تحقيق حاضر با هدف توصيف ميزان رضايت مندي همسران شاهد از خدمات بنياد شهيد و ميزان فشار رواني( استرس ) و نيز كشف رابطه ي بين آن ها انجام شده است. جامعه ي آماري تحقيق حاضر، 2275 نفر از همسران شاهد ساكن در استان مازندران در سال 1386 بوده است كه با استفاده از شيوه ي نمونه گيري دو مرحله اي(خوشه اي و طبقه بندي متناسب)، تعداد 318 نفر از آن ها از شهرستان هاي مختلف استان، به عنوان نمونه تحقيق انتخاب گرديدند. تحقيق با روش پيمايش، انجام شده و از پرسش نامه ي همراه با مصاحبه، براي گردآوري داده ها استفاده گرديد. مقياس سنجش استرس ويتون (Wheaton)براي اندازه گيري ميزان فشار رواني همسران شاهد مورد استفاده قرار گرفت و براي سنجش ميزان رضايت مندي همسران شاهد از خدمات بنياد شهيد، با گنجاندن 15سؤال راجع به ميزان خدمات دريافتي از بنياد شهيد در زمينه هاي معيشتي، بهداشتي، آموزشي، و زيارتي، از پاسخ گويان خواسته شد تا ميزان رضايت خود را از بابت دريافت اين خدمات مشخص نمايند. نتايج تحقيق نشان مي دهد كه ميزان استرس 8/41 درصد از همسران شاهد در سطح متوسط و بالاتر بوده است. هم چنين 24 درصد از آن ها، رضايت اندكي از خدمات بنياد شهيد داشته اند، در حالي كه 2/15 در صد از همسران شاهد رضايت زياد خود را از بابت خدمات دريافتي از بنياد شهيد اظهار كرده بودند. بيش از 6. درصد پاسخ گويان نيز رضايت متوسطي از اين خدمات داشته اند. هم چنين، رابطه ي معكوس(r=- .. 246) و معناداري(p=.. ...) بين ميزان رضايت مندي همسران شاهد از خدمات بنياد شهيد و ميزان استرس مشاهده شده است كه نشان مي دهد؛ هر چقدر ميزان ميزان رضايت مندي همسران شاهد از خدمات بنياد شهيد كمتر باشد، ميزان استرس در بين آن ها نيز افزايش مي يابد. نتايج بدست آمده، لزوم ارايه خدمات با كيفيت تر مادي و غير مادي از سوي بنياد شهيد به همسران شاهد و نيز انجام مداخلات رواني- اجتماعي جهت كاهش ميزان فشارهاي رواني ناشي از زندگي روزمره را ضروري مي نمايد.