ادبیات دفاع مقدس، لایق جایگاه والا در ادبیات جهان است

نوید شاهد استان مرکزی، هفته کتاب و کتابخوانی، فرصت مغتنمی است که مروری بر آثار تولید شده در حوزه ایثار و شهادت داشته باشیم. به همین بهانه با یکی از نویسندگان حوزه دفاع مقدس گفتگویی داشتیم که مشروح آن را در ادامه می خوانید.

نوید شاهد: لطفا خودتان را معرفی نمایید.

روزبه: بنده بابک روزبه هستم، متولد ۳۰ شهریور ۱۳۶۰ در شهرستان نهاوند استان همدان بدنیا آمده‌ام. فارغ التحصیل رشته ادبیات نمایشی در مقطع کارشناسی و در حال حاضر دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی هستم. بیشتر علاقه من در حوزه نویسندگی در سه حوزه داستان کودک، آثار پژوهشی و خاطرات رزمندگان دوران دفاع مقدس بوده است. 

نوید شاهد: چه عامل یا عواملی سبب شد پا به عرصه نویسندگی بگذارید؟ از چگونگی علاقه‌تان به نویسندگی در حوزه دفاع مقدس توضیح بفرمایید.
روزبه: با توجه به اینکه علاقه‌مند به تحصیل در رشته ادبیات نمایشی بودم و در سال 81 در دانشگاه آزاد اسلامی اراک پذیرفته و زیر نظر اساتید خوب آن زمان گروه نمایش اراک چون؛ حمیدرضا نعیمی، خسرو حکیم رابط، محمدصالح علا، محمدعارف، شمس لنگرودی، مهدوی هزاوه بسیاری از اساتید مطرح کشور در گروه نمایش مقطع کارشناسی را به پایان رساندم و بعد از به پایان رساندن خدمت مقدس سربازی، در اداره کل حفظ آثار دفاع مقدس استان مرکزی مشغول به کار شدم.

نوید شاهد: اولین اثر شما در زمینه دفاع مقدس کدام است و کدام اثر شما در این حوزه با استقبال زیادی از سوی مخاطبان مواجه شده است؟

روزبه: در آن دوران نمایشنامه‌هایی برای اجراهای خود نوشته بودم و چند نمایش هم اجرا رفتم ولی با توجه به ادامه تحصیل در رشته زبان و ادبیات فارسی و مشغله‌های سخت زندگی، همچنین حمایت نشدن از گروههای تئاتری، نوشته‌هایم سمت و سوی ادبیات کودک و خاطرات دفاع مقدس را گرفت و اولین اثرم را با عنوان «آرزو و شاپرک خانم» توسط انتشارات اندیشه مطهر به چاپ رساندم که در سال ۱۴۰۰ به همراه ترجمه لاتین آن تجدید چاپ شد.

اثری که شاید به نوعی مقبول مخاطبان خودش قرار گرفت و در بسیاری از مدارس ابتدایی استان مرکزی آن سالها مورد استقبال قرار گرفت و حالا نوشته‌های زیادی در حوزه کودک دارم که متاسفانه به علت بالا بودن هزینه‌های چاپ فعلا هر روز میخوانم و ویرایش میکنم که روز به روز بهتر شود و همیشه با وسواس مینویسم و سعی میکنم نگاهم از زاویه نگاه کودک در تولید اثر داستانی کودک باشد.

اما خوب این اول راه است و درحال حاضر که دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی هستم میخواهم بعد از اتمام دوره دکتری با فراغ بال در سطح حرفه‌ای قلم بزنم.

نوید شاهد: به عنوان یک نویسنده، تعریف شما از جنگ تحمیلی و هشت سال دفاع مقدس چیست؟
روزبه: دفاع مقدس یک واقعیت تاریخی برای کشورمان است و پُر از سوژه‌های ناب و تمام نشدنی که یک نویسنده اولین چالشی که با آن مواجه است یافتن سوژه است که دفاع مقدس و نوشتن در این ژانر این چالش را ندارد.

به هر حال نوشتن در این حوزه عشق و علاقه من در دوران کودکی بوده است و فکر نکنم هیچگاه این عشق و علاقه از من دور شود.

نوید شاهد: توصیه شما به نسل جدید که تصویر ذهنی کمرنگی از جنگ تحمیلی و خاطرات مرتبط با آن دوران دارند چیست؟

روزبه: نوشتن در حوزه جنگ باید دور از اغراق و شعارزدگی باشد تا مخاطب واقعیت تاریخ را بپذیرد و به آن نزدیک شود، آنچه خارج از درک زندگی باشد برای مخاطب کودک حال حاضر که تصویری از آن دوران نداشته به سختی قابل درک است. نویسندگان حوزه ادبیات کودک دفاع مقدس باید روانکاوی در ادبیات را به خوبی بدانند تا اثارشان اثر بد بر روی این مخاطب خاص و حساس خود تأثیر درستی بگذارد.

توصیه من به نسل جوان این است که فرهنگ ایرانی عالی ترین فرهنگ است و جوان ایرانی باید با بینش ایرانی به فکر تعالی کشورش باشد و دفاع مقدس به فرموده رهبر انقلاب، گنجینه تمام نشدنی برای آیندگان است و این گنجینه پُر از سوژه‌های ناب و تمام نشدنی است که هر کدام میتواند جایگاهی والا در ادبیات جهان پیدا کند به شرط اینکه بهای آن را بپردازیم.

نوید شاهد: انتظار شما از دستگاه های فرهنگی، در راستای ترویج فرهنگ ایثار و شهادت چیست؟
روزبه: دستگاههای فرهنگی ضمن حمایت مالی از نویسندگان باید از نویسندگان متخصص بهره ببرند تا شأن آن و ارزش کتاب حفظ شود.

متاسفانه در این سالها عرصه فرهنگ پر از افراد فاقد تخصص شده که همین باعث شده برنامه ریزی صحیح فرهنگی نباشد و کشور هم از همین نقطه دچار حمله شده و منافقین و دشمنان کشور سالهاست که برنامه ریزی برای از بین بردن فرهنگ ما کرده‌اند و یکی از راههای برون رفت تخصص گرایی در حوزه فرهنگ است چه مدیریتی و چه واگذاری تولید اثر.

ما نباید با کمبود اعتبار و نبود زمان کافی، اثر ضعیفی در این حوزه تولید کنیم و این همت بالای دستگاههای فرهنگی را می‌طلبد هر چند که این سالها برنامه‌ریزی‌های ناصوابی شده و آثار زیادی تولید ولی کیفیت آن آثار از دست نویسنده به دلیل نبود اعتبار کافی خارج شده است و این عدم حمایت دستگاههای فرهنگی و سیاستمداران حوزه کتاب را میرساند. یک نویسنده وقتی بی‌تفاوتی سیاستگذاران حوزه فرهنگ را می‌بیند دلسرد می‌شود.

از تمام مسئولین به عنوان فردی کوچک در حوزه نوشتن میخواهم مسندهای فرهنگی را به دانش‌آموخته‌های این حوزه واگذار کنند چراکه اصلی ترین و مهم‌ترین راه پیشرفت هر جامعه‌ای در هر زمینه، توسعه و تعالی فرهنگ آن است.

امیدوارم که مسئوولین به این نکته مهم و به کارگیری افراد متخصص در حوزه فرهنگ توجه کنند که هر کجا جلوی ضرر را بگیریم منفعت است. دشمنان در آن طرف مرزها میلیون‌ها دلار سرمایه گذاری فرهنگی میکنند ولی ما در پایین‌ترین سطح دستگاههای فرهنگی را در اعتبار و برنامه‌ریزی دیده‌ایم.

آثار بابک روزبه :

نخل و زیتون( انتشارات اندیشه مطهر)،

آرزو و شاپرک خانم( انتشارات یوحنا)،

من 15 ساله بودم( انتشارات صریر)،

آیین قربانی انسان در آثار دراماتیک (انتشارات یوحنا)،

بررسی کودک جنگ زده در ادبیات داستانی کودک و نوجوان دفاع مقدس از نگاه روان کاوی ژاک لکان (انتشارات بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس)،

از رؤیا تا واقعیت( ویراستاری، اندیشه مطهر)،

روزهای ماندنی(اندیشه مطهر)،

عبور از سیم خاردار((اندیشه مطهر)،

حکایت ها و چامه ها( مجموعه شعر دفاع مقدس استان مرکزی) انتشارات یوحنا